İzmir’deki su kaynakları, tarihsel olarak kent sakinlerinin en büyük güvence kaynağı olmuştur. Ancak, 11 Mart 2025 tarihinde İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi (İZSU) tarafından açıklanan verilere göre, bu güvence ciddi bir tehdit altına girmiş durumda. Kentin su ihtiyacını karşılayan altı büyük barajdaki doluluk oranları alarm seviyelerine gerileyerek, su krizi için adeta bir çan sesi çalmaktadır.
Barajlardaki Durum Endişe Verici
İZSU'nun yayımladığı son verilere göre, İzmir'in en büyük su kaynaklarından olan Balçova, Gördes, Tahtalı, Ürkmez, Güzelhisar ve Alaçatı Kutlu Aktaş barajlarının ortalama doluluk oranı %29’a düşmüş bulunuyor. Geçen yıl bu oran %49,17 idi, yani barajlardaki su miktarının sadece bir yılda yaklaşık %40 azaldığı görülüyor.
Bu veriler, İzmir için önemli bir su krizinin işaretlerini verirken, her bir barajda yaşanan durumu daha derinlemesine incelemek gerekiyor.
Tahtalı Barajı: Kritik Durum
İzmir’in en büyük su kaynaklarından biri olan Tahtalı Barajı, 11 Mart itibariyle oldukça kritik bir durumda. Göl su yükseltisi 44,24 metre olan bu barajda toplam su hacmi 64.680.000 metreküp, kullanılabilir su hacmi ise 45.080.000 metreküp olarak kaydedildi. Ancak, barajın aktif doluluk oranı sadece %15,70 seviyesinde. Bu oran, geçen yılın aynı döneminde %32,23 iken, bir yıl içinde su miktarı %50 azalmış durumda. Bu düşüş, Tahtalı Barajı’nın İzmir’in su ihtiyacını karşılamakta önemli bir zorluk yaşadığını gözler önüne seriyor.
Gördes Barajı'nda Felaket Senaryosu: Su Seviyesi Alarm Veriyor
İzmir’in bir diğer büyük barajı, Gördes Barajı, şehrin su kaynakları arasında bir diğer alarm verici duruma sahip. Göl su yükseltisi 214,19 metre olan Gördes Barajı’nda toplam su hacmi 43.584.000 metreküp, kullanılabilir su hacmi ise yalnızca 24.984.000 metreküp. Barajın aktif doluluk oranı ise sadece %5,75. Geçen yıl %11,93 olan bu oran, su seviyesinin kritik seviyelere indiğini ve barajın beklenen su kapasitesini karşılayamayacağını gösteriyor. Gördes Barajı, İzmir’in içme suyu ihtiyacını sağlayacak en kritik barajlardan biri olarak oldukça tehlikeli bir noktada.
Balçova Barajı: Yarıya Yakın Azalma
Balçova Barajı’nda da durum oldukça iç karartıcı. Göl su yükseltisi 128,96 metre olan bu barajda toplam su hacmi 3.022.000 metreküp, kullanılabilir su hacmi ise 2.885.000 metreküp olarak ölçüldü. Barajın aktif doluluk oranı ise %37,85. Geçen yıl bu oran %73,12 iken, Balçova Barajı'ndaki su miktarı bir yılda neredeyse yarıya inmiş durumda.
Ürkmez ve Güzelhisar Barajları’nda Azalma: Su Kaybı Hızla Artıyor
Ürkmez Barajı da son bir yıl içinde ciddi su kaybı yaşamış barajlardan biri. Göl su yükseltisi 34,07 metre, toplam su hacmi 2.623.000 metreküp ve kullanılabilir su hacmi ise 2.248.000 metreküp. Barajın aktif doluluk oranı %27,25. Geçen yıl bu oran %41,73’teydi. Ürkmez Barajı da İzmir’in su ihtiyacına önemli katkılar sağlayan barajlardan biri olsa da, son dönemdeki su kaybı hızla artıyor.
İzmir’in en iyi durumda olan barajı ise Güzelhisar Barajı. Göl su yükseltisi 98,47 metre, toplam su hacmi 110.690.000 metreküp, kullanılabilir su hacmi ise 98.730.000 metreküp. Barajın aktif doluluk oranı %68,85. Ancak geçen yıl %89,05 olan bu oran, %20’lik bir azalma gösteriyor. Güzelhisar Barajı, İzmir için hala en güvenli su kaynağı olsa da, bu barajda da bir su kaybı yaşanmış durumda.
Alaçatı Kutlu Aktaş Barajı: En Büyük Düşüş
Alaçatı Kutlu Aktaş Barajı ise İzmir’deki en büyük su kaybını yaşayan baraj oldu. Geçen yıl %46,94 olan aktif doluluk oranı, bu yıl %18,56’ya düşerek %60’a yakın bir azalma yaşandı. Göl su yükseltisi 13,70 metre, toplam su hacmi 3.470.000 metreküp ve kullanılabilir su hacmi ise 2.970.000 metreküp olarak ölçüldü.
İzmir’de Yağış Miktarı Kritik Düşüş Gösteriyor
İzmir’deki su krizinin arkasındaki bir diğer büyük etken ise son yıllarda yaşanan iklim değişikliği. Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre, İzmir’de son bir yılda kaydedilen yağış miktarı, uzun yıllar ortalamasının yaklaşık %30 altında kaldı. Özellikle barajların beslenmesi için kritik öneme sahip kış aylarında yaşanan yağış eksikliği, su seviyelerinin hızla düşmesine yol açtı.
İzmir'de Su Tüketimi Yüksek: Tasarruf Önlemleri Alınacak
İzmir, Türkiye’nin en fazla su tüketen illerinden biri olarak dikkat çekiyor. Kişi başına düşen günlük su tüketimi 180 litre civarında ve bu oran, ülke ortalamasının üzerinde. Bu nedenle İZSU, su sıkıntısını aşmak adına çeşitli tedbirler almaya başladı. Şebekedeki su kayıp-kaçak oranının azaltılması hedefleniyor ve şu anda %25 civarında olan bu oran, yıl sonuna kadar %20’ye çekilmesi planlanıyor.
Alternatif Su Kaynakları ve Yeni Projeler
İzmir Büyükşehir Belediyesi ve İZSU, barajlardaki su seviyelerinin düşmesi nedeniyle yeni projeler başlatmış durumda. Bu projelerin başında, deniz suyundan içme suyu elde etmeye yönelik desalinasyon tesislerinin inşası yer alıyor. Ayrıca, atık suların yeniden kullanılması için de çalışmalar hız kazandı. Çiğli Atık Su Arıtma Tesisi’nin kapasitesi artırılacak ve arıtılan sular tarımda ve sanayide kullanılacak.
Yağmur suyu hasadı projeleri de gündemde. Kamu binalarının çatılarına yağmur suyu toplama sistemleri kurulmaya başlandı ve bu suyun park ve bahçelerde kullanılması planlanıyor.
Uzmanlar Ne Diyor?
Su kaynakları yönetimi konusunda uzmanlar, İzmir’in mevcut durumu sadece geçici bir kriz olarak görmüyorlar. Uzmanlar, suyun verimli kullanılması, barajların korunması ve uzun vadeli stratejilerin geliştirilmesi gerektiğine dikkat çekiyorlar.
