İzmir'in kalbi Konak Meydanı'nda yükselen, şehrin adeta simgesi haline gelmiş tarihi Saat Kulesi, geçmişin izlerini günümüze taşıyan önemli bir yapıdır. Osmanlı padişahı II. Abdülhamid'in tahta çıkışının 25. yıldönümünü kutlamak amacıyla 1901 yılında inşa edilen bu görkemli yapı, o günden bugüne birçok olaya tanıklık etmiştir. Peki, İzmir Saat Kulesi Nerede Yer Alıyor? İzmir Saat Kulesi Kim Tarafından Yapıldı? İzmir Saat Kulesi'nin Özellikleri Neler?
İzmir Saat Kulesi Kim Tarafından Yapıldı
İzmir Saat Kulesi, kentin simgelerinden biri olup Konak Meydanı'nda yer alır. 1901 yılında Osmanlı Padişahı II. Abdülhamit tarafından yaptırılmıştır. 25 metre yüksekliğinde, dört cephesi ve zarif süslemeleriyle dikkat çeker.
İzmir Saat Kulesi'nin Özellikleri Neler
Konak Meydanı'ndaki İzmir Hükûmet Konağı, Kemeraltı Çarşısı girişi, Konak Yalı Camii ve İzmir Büyükşehir Belediyesi binası arasındaki alanda yer alan Saat Kulesi, Fransız mimar Raymond Charles Péré tarafından Arap mimarisi üslubunda tasarlanmıştır. 25 metre yüksekliğinde ve dört katlı olan kule, Sultan II. Abdülhamid'in emriyle Osmanlı vilayetlerinde aynı dönemde inşa edilen birçok saat kulesinden biri olsa da, özgün mimarisi ve yapım tekniğiyle diğerleri arasında özel bir yer edinmiştir. Osmanlı saat kuleleri içinde en estetik ve zarif kabul edilen yapılardan biridir.
Kulenin inşası için temel atma töreni 1 Eylül 1900'de Abdülhamid'in 24. cülus yıldönümü kutlamaları sırasında yapılmış, genel hatlarıyla 1901 yılı Ağustos ayında tamamlanmıştır. Saatlerin tedarik edilmesi dahil diğer eksiklerin tamamlanmasının ardından açılış, Abdülhamid'in 25. cülus yıl dönümü olan 1 Eylül 1901'de gerçekleştirilmiştir. Kulenin saatinin dönemin Alman İmparatoru II. Wilhelm tarafından Osmanlı-Alman yakınlığı nedeniyle hediye edildiğine dair de kayıtlar bulunmaktadır.
Kulenin üzerinde II. Abdülhamid'in iktidarını yansıtmak amacıyla çeşitli semboller yerleştirilmişti. Saatlerin hemen altında iki tarafta tuğra, iki tarafta ise Osmanlı arması kabartma olarak yapılmıştı. Cumhuriyet döneminde, Osmanlıları hatırlatan bu arma ve tuğralar kazınarak yerlerine ay-yıldız figürleri yapılmıştır.
Zamanın Tanıklığı: Depremler ve Olaylar
İzmir Saat Kulesi, tarihi boyunca çeşitli doğal afetler ve olaylardan etkilenmiştir. 1974 yılında meydana gelen 5,2 büyüklüğündeki İzmir depremi sırasında hasar gören kule, saat kadranları üzerindeki son katın yıkılmasıyla saat depremin oluş saati olan 02:04'te durmuştu. İki yıl içinde onarılarak tekrar çalışır hale getirilen saat, 2016 yılına kadar faal durumdaydı.
15 Temmuz 2016'daki askerî darbe girişimi sonrası düzenlenen eylemler sırasında hasar gören Saat Kulesi'nin saati ve çeşmeleri çalınmıştı. Saati çalan kişi bir hafta sonra yakalanmış, kule ise Şubat-Eylül 2019 tarihleri arasında yenileme ve güçlendirme çalışmalarından geçirilerek eski ihtişamına kavuşturulmuştur.
Mimarisi ve Detaylar
81 metrekare taban üzerine sekizgen şekilde ve dört basamaklı haç biçiminde mermer bir platform üzerine inşa edilen kule, beyaz mermer platformu ve kesme taştan yapılan diğer bölümleriyle sağlam bir yapıya sahiptir. Şadırvan anlayışında tasarlanmış dairesel bir esas etrafında dört çeşmesi bulunan kule, kolonlarında Kuzey Afrika mimarisi temalarını taşır. Gövdenin dört tarafında at nalı kemerli küçük nişli balkon görüntüsü veren unsurlar yer alırken, bunun üzerinde Doğu ve Batı yönlerinde birer Osmanlı arması, Kuzey ve Güney yönlerinde ise Sultan II. Abdülhamit'in tuğraları kabartma olarak yapılmıştır. Gövde, içleri beş kollu yıldızlarla doldurulmuş baklava dilimli kabartmalarla bezenmiş ve üst bölümü üç sıra mukarnasla genişletilerek dış yüzüne dört adet 75 cm çapında saat yerleştirilmiştir.
