İzmir, binlerce yıllık geçmişiyle sayısız farklı uygarlığın izini taşıyor ve bu zengin miras, şehrin dört bir yanına dağılmış olan açık hava müzeleri aracılığıyla ziyaretçilerine ulaşıyor. Kentin özgün kültürel dokusunu ve tarihi derinliğini solumak isteyenler için İzmir, adeta yaşayan bir müze gibidir.
İzmir'in Açık Hava Müzeleri
1. Buharlı Lokomotif Müzesi (Selçuk) Selçuk’un Çamlık Mahallesi’nde bulunan Buharlı Lokomotif Müzesi (Çamlık Buharlı Lokomotif Müzesi ve Çamlık Demiryolu Müzesi olarak da anılır), 160 dönümlük bir arazi üzerine kurulmuş, Türkiye’nin en büyük açık hava demiryolu müzesidir. Türkiye’nin ilk demiryolu olan İzmir-Aydın hattının üzerinde yer alan Çamlık, bu hattaki trenlerin tamiri için kurulan atölyeye ev sahipliği yaptığından, müzenin de burada kurulması uygun görülmüştür. Yapımına 1991 yılında başlanıp 1997 yılında ziyarete açılan müzede, Türkiye’nin demiryolu tarihine dair önemli eserler görebilirsiniz. Müzede Alman, İngiliz, Fransız, Amerikan, İsveç ve Çekoslovak yapımı 30 adet buharlı lokomotif sergileniyor. Bunların arasında dünyada sadece iki tane bulunan ve odunla çalışan İngiliz yapımı bir lokomotif ile Adolf Hitler tarafından 2. Dünya Savaşı’nda yaptırılan üç silindirli bir lokomotif de bulunmaktadır. En eskisi 1887, en yenisi 1952’de imal edilmiş lokomotifler oldukça bakımlı bir biçimde ziyaretçilerini bekliyor. Atatürk'ün 1937 yılında Ege manevralarını izlemek için Beyaz Tren ile geldiği Çamlık’ta bir gece konakladığından, Atatürk’ün kullandığı vagonlardan biri de tüm donanımıyla müzede sergilenmektedir.
2. Agora Açık Hava Müzesi (Konak) Kadifekale’de kentin kuzey yamacında bulunan Agora Açık Hava Müzesi, hem bir ören yeri hem de bir açık hava müzesi işlevi görerek, Helenistik dönemden günümüze gelebilmiş kalıntıları misafirleriyle buluşturuyor. Agoranın Batı Kapısı kemeri üzerinde bulunan, Aurelius’un İzmir’i çok seven karısı Faustina’nın zarif kabartma portresi, ören yerinin girişinde konukları karşılar. Agorada heyecan uyandıran en önemli buluntulardan biri de Smyrna Agorası’nın bazilikasının bulunduğu bölümdeki grafitilerdir. Dünyanın en zengin Yunanca graffiti koleksiyonu olarak tanımlanan bu duvar yazılarında Helenistik ve Roma dönemlerindeki günlük yaşantılara ait kesitler yer alıyor. Sayıları 1.500’ü bulan koruma altındaki bu graffitilerin M.S. 2. yüzyıl ile 4. yüzyıl arasında yapıldıkları tahmin ediliyor. Agora kazılarında Helenistik dönem, Roma dönemi, Bizans ve Osmanlı dönemine ait katmanları görmek mümkündür.
3. Bostanlı Açık Hava Arkeoloji Müzesi (Karşıyaka) Bostanlı Güzel Sanatlar Parkı içinde yer alan Bostanlı Açık Hava Arkeoloji Müzesi, 1987 yılından beri hizmet veriyor. 2011 yılında tamamen yenilenen müzede Erken Roma döneminden Bizans dönemine kadar pek çok farklı zamana ait 90 parça eser görülebiliyor. Müzede ayrıca resim atölyeleri de düzenlenmektedir.
4. Bergama Açık Hava Müzesi (Bergama) Anadolu’daki en önemli antik kentlerden biri olan Bergama’daki müze, 1936 yılında eski bir mezarlık olan alanda ziyarete açıldı ve bu sayede Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk “Arkeolojik Kazı Müzesi” olma özelliğini taşıyor. Projesi Zeus Altarı’ndan esinlenilerek oluşturulan binada ve binanın bahçesindeki açık alanda yer alan Bergama Müzesi, sergilenen zengin arkeolojik ve etnografik eserleriyle ön plana çıkıyor. Müzenin etnografya bölümünde ise Bergama ve yöresine ait geleneksel sosyal yaşamı, kültürel değerleri yansıtan zengin eser koleksiyonu bulunmaktadır.
5. Çeşme Müzesi (Çeşme) Çeşme ilçesinin görülmeye değer tarihi ve kültürel değerlerinden biri olan Çeşme Kalesi, aynı zamanda Çeşme Arkeoloji Müzesi’ne de ev sahipliği yapıyor. Müze salonlarında ve açık alanda, Erythrai Antik Kenti’nde yapılan kazılardan çıkarılan ve Çeşme çevresinden gelen mermer heykeller, çeşitli dönemlerden mezar taşları, pişmiş toprak figürinler, çanak çömlek, mimari elemanlar, batıklardan çıkarılan amfora, çapa, demir ve bronz toplar, mancınık gülleleri ve eski zeytin ezme düzeneği sergilenmektedir. Ayrıca, müzenin girişindeki sanat galerisi yıl boyunca çok sayıda süreli sergiye ev sahipliği yapıyor.
6. Evrensel Çocuk Müzesi ve Eğitim Kampüsü (Karşıyaka) 2017 yılında Karşıyaka’da kurulan Karşıyaka Evrensel Çocuk Müzesi ve Eğitim Kampüsü, çocukların yaratıcılıklarını, hayal güçlerini ve becerilerini geliştirmelerini sağlarken eğlenceli deneyimleri paylaşmalarını sağlıyor. 7 bin 200 metrekare arazi üzerine kurulu olan müze, sadece Türkiye’de değil, dünyada da evrensel değerler temalı ilk çocuk müzesi ve eğitim kampüsü olma özelliğini taşıyor. Müzede dev dinozor replikaları, paleontoloji sergisi, entomoloji sergisi, inşaat adası ve bilim adasının yanı sıra dostluk, yardımseverlik, sevgi, saygı ve hoşgörü gibi değerlerin anlatıldığı sergi alanları da mevcuttur.
İzmir'in açık hava müzeleri, kentin binlerce yıllık zenginliğini gözler önüne sererek, her yaştan ziyaretçiye eşsiz bir öğrenme ve keşif deneyimi sunuyor
