İzmir Büyükşehir Belediyesi, Ege Denizi'nde artan sismik hareketlilik ve Türkiye'nin kentsel dönüşüm süreci ile ilgili kritik bir basın toplantısına ev sahipliği yaptı. Toplantıya Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkan Yardımcıları Gökan Zeybek ve Murat Bakan'ın yanı sıra Aydın, Manisa, Denizli ve Muğla büyükşehir belediye başkanları da katıldı. Toplantıda, afet yönetimi ve kentsel dönüşüm konuları ele alınarak, mevcut sürecin yavaş ilerlemesi eleştirildi ve acil önlemler sıralandı.

"HİZLI AKSİYON ALINMALI"
CHP Genel Başkan Yardımcısı Gökan Zeybek, Ege Denizi'nde Yunanistan'ın Santorini Adası civarında gözlemlenen yoğun sismik hareketliliğin, bölgede ciddi bir tehdit oluşturduğuna dikkat çekti. "Komşumuz Yunanistan, olası bir depreme karşı etkin önlemler alırken, ülkemizde bu konuda yetersiz adımların atılması endişe vericidir. CHP olarak, belediye başkanlarımız, ilgili daire başkanlarımız ve uzmanlarla birlikte kapsamılı bir değerlendirme yaptık" dedi.
Zeybek, 2022 yılında TBMM'de kabul edilen 500 sayfalık raporda, 6,7 milyon riskli konutun dönüştürülmesi gerektiğinin altını çizdi. Ancak bu hedefe ulaşılamadığını belirterek, "Kahramanmaraş merkezli depremlerde yıkılan 670 bin konuttan bugüne kadar yalnızca 221 bini teslim edildi. Yılda 350 bin konut dönüştürülecek şeklinde belirlenen yol haritasının uzağında kalındı. Hükümetin mevcut planlaması ile konut dönüşümü süreci şiddetli depremler yaşamadan tamamlanamaz. Bu sürecin alışılagelmiş yöntemlerin dışına çıkarak, daha etkin bir şekilde yönetilmesi gerekiyor" ifadelerini kullandı.

"DEPREM VERGİLERİ BAŞKA ALANLARA AKTARILDI"
Zeybek, 17 Ağustos 1999 depreminin ardından özel iletişim vergisi adı altında toplanan deprem vergilerinin amacı dışında kullanıldığını öne sürdü. "Bugün elimizdeki verilere göre 40 milyar doları aşkan bir kaynak toplanmış durumda. Ancak bu paralar, kentsel dönüşüm veya afet risklerini azaltma amacıyla değil, bütçe açıklarını kapatmak veya tarımsal kredi desteği sağlamak için kullanıldı" dedi.

"EMEKLİLER VE DÜŞÜK GELİRLİLER İÇİN FİNANSMAN MODELİ GEREKLİ"
Zeybek, 1980-2000 yılları arasında kentlere olan göç nedeniyle düzensiz yapılaşmanın arttığını belirtti. Şu an 40 yaşın üzerinde olan bu yapıların büyük risk taşıdığını vurgulayarak, "Bu binalarda yaşayan emekliler ve düşük gelirli vatandaşlarımız için en az 15 yıllık, faizsiz kredi modelleri geliştirilmeli. Devletin bu konuda finansman sağlaması kaçınılmaz bir gereklilik" dedi.
"BELEDİYELER ÜZERİNDEKİ MALİ BASKI HAFİFLETİLMELİ"
Zeybek, belediyelere kentsel dönüşüm konusunda yüksek beklentiler getirildiğini ancak yerel yönetimlerin ekonomik olarak desteklenmediğini söyledi. "Belediyelerin gelirleri şu an ciddi şekilde kesiliyor. Belediyelerden kentsel dönüşüm projeleri için kaynak yaratmaları bekleniyor ancak bütçeleri kısılıyor. Belediyelerin SGK ve vergi borçları faizsiz şekilde en az 10 yıl vadeye yayılmalı ve mali yapıları güçlendirilmelidir" dedi.
"TÜRKİYE, KENTSEL DÖNÜŞÜMDE BÜYÜK FIRSATLARI KAÇIRDI"
Zeybek, hazinenin kamu arazilerini belediyelere devretmek yerine TOKİ aracılığıyla satışa çıkarmasını eleştirerek, "1999 depreminden sonra dönüşüme tabi tutulması gereken alanlar satışa çıkarıldı ve elde edilen gelirler riskli yapıların azaltılması yerine başka alanlara aktı"